Hans Chrystian Andersen - Pierwiosnek, e-Booki, H. Ch. Andersen
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Hans Christian Andersen
Pierwiosnek
Była mroźna zima i dął ostry wicher, ale pod dachem
było ciepło i zacisznie, spoczywał tam kwiatek, ukryty w
swojej cebulce głęboko pod ziemią i pod śniegiem. Pewnego
dnia spadł deszcz; krople dotarły poprzez śnieżną powłokę
do ziemi, dotknęły cebulki i opowiadały o świecie pełnym
blasku słonecznego; wkrótce dotarł tam także promień
słońca, przedostał się poprzez śnieg aż do cebulki i ukłuł ją.
- Chodź do mnie! - powiedział kwiat.
- Nie mogę - odrzekł promień słońca - jestem jeszcze
zbyt osłabiony, by cię ogrzać; w lecie będę gorętszy.
- Kiedy będzie lato? - spytał kwiatek i powtarzał to
pytanie za każdym razem, gdy docierał do niego promyk
słońca. Ale do lata było jeszcze daleko; wszędzie leżał śnieg,
co noc zamarzała woda w stawie.
- Jakże to długo! Jak długo! - powiedział kwiatek. -
Czuję, jak mnie coś swędzi, chciałbym się wyprostować,
wyciągnąć, otworzyć mój kielich i przywitać się z latem.
Tęsknię już do tych błogich czasów! - Kwiat wyprężył się,
wyprostował i napierał na cienką, zmiękczoną przez wodę
skorupę, aż ją przebił i wyrósł spod śniegu. Miał jasnozielone
pączki, zieloną łodygę i wąskie, mięsiste liście ochraniające
te pączki. Śnieg go ziębił, a ogrzewał blask słońca, z każdym
dniem cieplejszy. Wreszcie pojawiło się słońce o wiele
gorętsze niż dotychczas i poczęło
zmniejszać grubość śnieżnej pokrywy.
- Witaj, witaj! - śpiewał każdy promyk słońca, pieścił i
całował kwiatek, aż ów otworzył się całkiem. Biały jak śnieg,
pomalowany w zielone paski. Pochylił główkę, pełen radości i
pokory.
- Prześliczny kwiat - mówiły promyki słońca. - Jaki
świeży i delikatny! Jesteś pierwszym, jesteś jedynym! Jesteś
naszym ukochaniem. Zwiastujesz lato, piękne lato, które
zawita do wsi i miast, gdy cały śnieg się roztopi, zimne
wichury odlecą daleko, ciepło zapanuje i wszystko się
zazieleni. Nie będziesz sam, wyrosną twoi towarzysze: bez,
złoty deszcz i nareszcie róże, ale ty jesteś pierwszy, jesteś
delikatny i śliczny.
Było mu bardzo przyjemnie. Zdawać się mogło, że
powietrze śpiewa i dzwoni, że promyki słońca przedostaną
się do płatków i łodyg. Rósł sobie ten kwiatuszek delikatny i
kruchy, a jednocześnie mocny w swej młodej krasie, rósł w
białej sukience z zielonymi wstęgami na chwałę lata. Ale do
lata było jeszcze daleko, chmury zakryły słońce, owiały go
ostre wichry.
- Przyszedłeś trochę za wcześnie, kwiatku - mówiły
wichry i deszcz. - My tu jeszcze panujemy, odczujesz naszą
moc i ulegniesz jej. Mogłeś zostać jeszcze w domu, nie
wychodzić na świat, bo przecież nie nadszedł twój czas.
Było przeraźliwie zimno. Nadeszły dni pochmurne,
pozbawione promyka słońca: mały kwiatek zmarzłby
doszczętnie, posiadał jednak więcej sił, niż mu się zdawało.
Był silny radością i wiarą w nadejście lata, które mu
zwiastowała jego głęboka tęsknota i potwierdzały gorące
promienie słońca; stał więc, pełen ufności, w białym stroju,
pośród białego śniegu, pochylając główkę pod uderzeniami
ciężkich śniegowych płatków i pod lodowatymi podmuchami
wichrów.
- Złamiemy cię - mówiły do kwiatka - zwiędniesz,
zmarzniesz. Czegóż tu szukasz na świecie? Po cóż dałeś się
zmamić? Promień słońca cię zwiódł. Dobrze ci tak, ty
pierwiosnku!
- Pierwiosnek! - powtórzył kwiat pewnego zimnego
poranka.
- Pierwiosnek! - wołały dzieci, które przyszły do ogrodu. -
Patrzcie, wyrósł tam taki piękny, uroczy kwiatek, pierwszy,
jedyny!
Słowa te złagodziły niedolę kwiatka; były jak ciepłe
promienie słońca. Kwiat nie spostrzegł w swej radości, że
został zerwany; spoczywał w małej rączce, całowany przez
dziecięce usteczka, potem zabrano go do ciepłego pokoju,
gdzie wszyscy patrzyli na niego serdecznie; wsadzono go do
wody, która go wzmocniła i ożywiła. Kwiat myślał, że to już
wiosna.
Córeczka pani domu, urocza, mała dziewczynka,
przystąpiła właśnie do konfirmacji; miała ona kochanego,
małego przyjaciela, który także był konfirmowany, czytał
Pismo święte.
- Kwiat będzie moim pierwiosnkiem - powiedziała
dziewczynka, potem wzięła go i zawinęła w kawałek
pachnącego papieru zapisanego wierszami o kwiatach.
Wiersze zaczynały się i kończyły pierwiosnkiem.
- Drogi przyjacielu, bądź pierwzimkiem - drażniła go,
przesyłając pierwiosnek.
Wszystko to zawierał wiersz, który włożono do koperty;
kwiat leżał w środku listu. Dookoła niego zalegały ciemności
jak wówczas, gdy leżał w cebulce. Kwiat pojechał daleko,
leżał w torbie listonosza, wygnieciony i spłaszczony, nie było
to wcale przyjemne, ale skończyło się.
Podróż się skończyła, list otworzono i kochany przyjaciel
przeczytał go; był taki zadowolony, pocałował kwiat i włożył
go wraz z wierszem do pudełka, gdzie leżało już więcej
pięknych listów, ale bez kwiatków. Ten kwiatek był tu
pierwszym, jedynym, jak mówiły promyki słońca, i ta myśl
sprawiała mu przyjemność. Miał zresztą wiele czasu do
rozmyślań; myślał, a tu upływało lato, a tu upływała długa
zima, a kiedy znowu przyszło lato, wyjęto go z pudełka. Ale
młodzieniec wcale nie był wesoły; z wściekłością schwycił
papiery, wiersze tak rzucił, że kwiat upadł na ziemię, był
zwiędły i spłaszczony; ale to nie powód, żeby go rzucić na
ziemię; zawsze to jednak lepiej niż znaleźć się w ogniu, który
pożarł i listy, i wiersze.
Cóż się takiego stało? To, co się często zdarza. Kwiat
zwiódł młodzieńca. Był tylko żartem, dziewczyna oszukała go
nie na żarty. Latem znalazła sobie innego przyjaciela.
Rankiem słońce oświetliło mały, spłaszczony pierwiosnek.
Wyglądał jak wymalowany na podłodze. Służąca, sprzątając
pokój, podniosła go, włożyła do jednej z książek, leżącej na
stole; myślała, że wypadł na ziemię podczas sprzątania i
porządkowania. I kwiat leżał znowu między wierszami,
pomiędzy drukowanymi wierszami, które są wytworniejsze
od pisanych, w każdym razie wydano na nie więcej
pieniędzy.
Upłynęło wiele lat; książkę wyjęto z półki i otworzono;
były to piękne wiersze i pieśni duńskiego poety Ambrożego
Stuba.
Człowiek czytający książkę przewrócił kartkę.
- Leży tu pierwiosnek - powiedział. - Ma to swoje
znaczenie, że go do tej książki włożono; biedny Ambroży
Stub! I on także był pierwiosnkiem, zwiastunem poezji.
Zjawił się za wcześnie jak na swoje czasy, dlatego spotkały
go deszcze i ostre wichry; musiał objeżdżać dwory na Fionii
jak kwiat w szklanym naczyniu, jak kwiat w rymowanym
liście. Pierwiosnek, zwiastun
lata i zimy, dowcipniś i błazen, a przecież był on pierwszym,
jedynym, pełnym młodzieńczej świeżości duńskim poetą.
Spoczywaj w tej książce jako jej symbol, ty mój mały
pierwiosnku! Po to cię tutaj włożono.
I kwiatek znalazł się znowu w książce, czuł się tym
zaszczycony i cieszył się, że jest zakładką we wspaniałej
książce z pieśniami, że i ten, który pierwszy o nim pisał, był
także zwiastunem lata, także pojawił się w zimie i był
pośmiewiskiem wszystkich. Kwiat rozumiał to na swój
sposób, tak samo jak my rozumiemy wszystko na swój
sposób.
Oto jest baśń o pierwiosnku!
[ Pobierz całość w formacie PDF ]