Hans Chrystian Andersen - Bałwan ze śniegu, e-Booki, H. Ch. Andersen
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Hans Christian Andersen
Bałwan ze śniegu
Taki mróz rozkoszny, że aż coś we mnie trzeszczy
- powiedział bałwan ze śniegu. - Wiatr potrafi tchnąć
życie. Ale jakże rozżarzone jest "to" w górze, jak
wytrzeszcza swoje gały. - Miał na myśli słońce;
właśnie zachodziło. - Nie zmusi mnie do mrugania,
będę mocno zaciskał moje skorupki.
Zamiast oczu miał dwa duże, trójkątne kawałki
dachówek, usta miał zrobione z kawałka starych
grabi, posiadał więc i zęby.
Przyszedł na świat wśród radosnych okrzyków
dzieci, powitany brzęczeniem dzwonków sanek i
trzaskaniem z bicza. Słońce zaszło, wzeszedł księżyc
w pełni, okrągły i wielki, jasny i piękny w błękitnym
powietrzu.
- Znowu wyszło po drugiej stronie - powiedział
bałwan ze śniegu. Był przekonany, że słońce się znów
pokazało. - Odzwyczaiłem je od gapienia się. Może
sobie tam być i świecić, abym tylko mógł oglądać
siebie samego. Gdybym tylko wiedział, jak trzeba się
ruszyć z miejsca. Tak chętnie poruszałbym się.
Gdybym potrafił, zszedłbym teraz poślizgać się po
lodzie, widziałem jak to robili chłopcy; ale nie
potrafię biegać.
- Precz, precz! - zaszczekał stary podwórzowy pies
na łańcuchu; był trochę zachrypnięty. Miał chrypkę
od czasu, gdy przestał być pokojowym pieskiem i już
nie leżał pod piecem. - Słońce nauczy cię biegać.
Widziałem, co się działo zeszłego roku z twymi
poprzednikami, a dawniej z ich poprzednikami.
Precz, precz! Wszyscy oni poszli sobie precz.
- Nie rozumiem cię, kolego - powiedział bałwan ze
śniegu - to, co jest w górze, ma mnie nauczyć biegać?
- Miał na myśli księżyc. - On sam, kiedy mu się
dobrze przyjrzę, posuwa się naprzód: teraz skrada się
z drugiej strony.
- Nic nie wiesz - powiedział podwórzowy pies. -
Dopiero niedawno cię ulepiono. To, na co teraz
patrzysz, nazywa się księżycem; to, które przedtem
odeszło, było słońcem, jutro rano znowu wróci, ono
już cię nauczy, jak stoczyć się do rowu. Wkrótce
zmieni się pogoda, czuję to po rwaniu w lewej tylnej
łapie. Pogoda zmieni się.
- Nie rozumiem go - powiedział bałwan ze śniegu -
ale mam wrażenie, że mi powiedział coś
nieprzyjemnego. To, co się tak na mnie gapi i potem
odchodzi, to, co pies nazywa słońcem, nie jest dla
mnie przyjaźnie usposobione, czuję to.
- Precz, precz! - ujadał pies, okręcił się w kółko trzy
razy i ułożył się w swej budzie do spania.
Pogoda zmieniła się istotnie. Nad ranem gęsta,
wilgotna mgła pokryła całą okolicę; kiedy dniało,
zawiał wiatr, wziął ostry mróz; ale cóż to za widok
ukazał się gdy słońce wzeszło. Wszystkie drzewa i
krzaki stały w szronie; wyglądało to jak las z białego
koralu, wszystkie gałęzie były jakby obsypane
lśniącym białym kwieciem. Widać było nieskończenie
wiele gałęzi i gałązek, w lecie zupełnie
niewidocznych pod liśćmi; była to błyszcząca, biała
koronka, zdawało się, że z każdej gałęzi promieniuje
oślepiający blask.
Płacząca brzoza chwiała się na wietrze, pełna była
życia jak drzewa w lecie. Było to niezrównanie
piękne. A kiedy zaświeciło słońce, wszystko zabłysło
jak pokryte diamentowym pyłem, a na śnieżnej
powłoce ziemi błyskały wielkie diamenty; można
sobie było też wyobrazić, że płoną tam niezliczone,
maleńkie światełka jeszcze bielsze od białego śniegu.
- Jakie to cudownie piękne - powiedziała młoda
dziewczyna, która weszła z młodzieńcem do ogrodu.
Stanęli tuż koło bałwana i stąd oglądali błyszczące
drzewa. - Nawet w lecie nie można mieć
piękniejszego widoku - powiedziała dziewczyna i
oczy jej zaświeciły.
- A takiego jegomościa jak ten nie ma wcale w lecie
- dodał młodzieniec i wskazał na bałwana. - Jest
wspaniały.
Dziewczyna zaśmiała się, kiwnęła głową
bałwanowi i tańczyła ze swym przyjacielem po
śniegu, który skrzypiał pod nogami, jak gdyby stąpali
po krochmalu.
- Kto to byli ci dwoje? - spytał bałwan psa. - Jesteś
na podwórku dłużej ode mnie, czy znasz ich?
- Rozumie się, że ich znam - odpowiedział
podwórzowy pies. - Ona mnie pogłaskała, a on
podarował mi kość; nie ugryzę ich.
- Ale co oni tu robią? - spytał bałwan.
- Zakochana para - powiedział podwórzowy pies. -
Zamieszkają w jednej budzie i będą razem gryźli
kości. Precz, precz!
- Czy tych dwoje może się równać ze mną i z tobą?
- spytał bałwan ze śniegu.
- To państwo - odrzekł pies. - Kiedy się dopiero
wczoraj przyszło na świat, wie się doprawdy
niewiele, widzę to po tobie. Jestem stary i
doświadczony, znam tu wszystkich w obejściu, a były
czasy, kiedy nie stałem tu na zimnie, przywiązany na
łańcuchu. Precz, precz!
- Zimno jest rozkoszne - zauważył bałwan. -
Opowiadaj, opowiadaj. Ale nie brzęcz łańcuchem, bo
we mnie coś trzeszczy.
- Precz, precz! - ujadał pies. - Byłem młodym
pieskiem, oni mówili, że małym i ślicznym; wówczas
leżałem w pokoju na pluszowym fotelu,
spoczywałem na kolanach pani i pana, całowano
mnie w pyszczek i wycierano mi łapki haftowaną
chusteczką; nazywano mnie "najpiękniejszym
pieskiem, piesiulkiem", ale potem stałem się dla nich
za duży, podarowali mnie gospodyni;
powędrowałem do sutereny. Z miejsca, gdzie stoisz,
możesz tam zajrzeć; możesz zobaczyć tę komórkę,
gdzie traktowali mnie po pańsku; gdyż tak się do
mnie odnosiła gospodyni; było tam wprawdzie
skromniej niż na górze, ale przytulniej; dzieci nie
ciągnęły mnie i nie drażniły jak tam, na górze.
Karmili mnie równie dobrze, ale jeszcze o wiele
obficiej. Miałem własną poduszkę i był tam także
piec, a o tej porze roku jest to najmilsza rzecz na
świecie. Właziłem pod sam piec tak, że znikałem pod
nim. Często jeszcze śnię o piecu. Precz! Precz!
- Czyż piec wygląda tak pięknie? - spytał bałwan
ze śniegu. - Czy jest podobny do mnie?
- Wygląda zupełnie jak twoje przeciwieństwo. Jest
czarny jak węgiel, ma długą szyję i mosiężną trąbę.
Pożera drzewo, aż ogień bucha mu z ust. Trzeba
trzymać się jego boku, tuż koło niego lub pod nim, to
niezwykła przyjemność. Możesz go zobaczyć przez
okno z tego miejsca, gdzie stoisz.
Bałwan ze śniegu zajrzał w okno sutereny i
zobaczył rzeczywiście czarny, polerowany przedmiot
z mosiężną rurą; ogień błyszczał w dole. Bałwan ze
śniegu miał dziwne uczucie, z którego sam nie
zdawał sobie dobrze sprawy: ogarnęło go coś takiego,
czego nie znał, ale co znają wszyscy ludzie, o ile nie
są bałwanami ze śniegu.
- I dlaczego "ją" opuściłeś? - spytał bałwan.
Wydawało mu się, że piec musi być istotą żeńskiego
rodzaju. - Jakże mogłeś opuścić takie miejsce?
- Musiałem - odpowiedział pies - wyrzucili mnie i
przywiązali do łańcucha. Ugryzłem służącego w
nogę, gdyż zabrał mi kość, którą obgryzałem; kość za
kość, my siałem sobie. Ale wzięli mi to za złe i od
tego czasu przymocowano mnie do łańcucha i
straciłem mój piękny głos, posłuchaj no, jaki jestem
zachrypnięty: precz, precz! Taki był koniec.
Bałwan ze śniegu nie słuchał już więcej, patrzał
bezustannie w okno sutereny, do gospodyni, patrzał
w głąb pokoju, gdzie stał piec na swych czterech
żelaznych nogach i był tej samej wielkości co bałwan
ze śniegu.
- Coś tak dziwnie we mnie trzeszczy - powiedział.
- Czyż nigdy się tam nie dostanę? Przecież to
niewinne życzenie, a nasze niewinne życzenia
spełniają się zazwyczaj. Jest to moje najskrytsze
życzenie, moje jedyne życzenie; byłoby to
niesprawiedliwie, gdyby się nie ziściło. Muszę tam
się dostać, muszę się do niego przytulić, nawet
gdybym miał stłuc szybę w oknie.
- Nigdy tam nie wejdziesz - powiedział pies. - A
kiedy zbliżysz się do pieca, znikniesz, precz, precz.
- I tak już prawie mnie nie ma - odrzekł bałwan. -
Wydaje mi się, że się rozpadam.
Przez cały dzień bałwan ze śniegu stał i patrzał
przez okno; w zmierzchu pokój wyglądał jeszcze
bardziej zachęcająco; z pieca rozchodził się taki miły
blask, księżyc ani słońce nigdy nie potrafią tak
błyszczeć jak piec, kiedy pali się ogień w jego
wnętrzu. Kiedy drzwiczki się otwierały, buchał jasny
płomień, piec był do tego przyzwyczajony; płomień
oświetlał czerwonym blaskiem białą twarz bałwana,
czerwień ta sięgała nawet jego piersi.
- Nie wytrzymam - powiedział bałwan - jak mu do
twarzy z tym wyciągniętym językiem.
Noc była bardzo długa, ale bałwanowi wydawała
się krótka; stał pogrążony w swych pięknych
myślach, które zamarzały tak, że aż trzeszczało.
Rankiem okna sutereny zamarzły, ukazały się na
nich najpiękniejsze kwiaty, jakie tylko bałwan ze
śniegu mógłby sobie wymarzyć, ale zasłoniły mu
widok pieca. Szyby nie chciały odtajać i bałwan nie
mógł zobaczyć "swojej ukochanej". Trzeszczało i
trzaskało w nim i obok niego; był mróz wymarzony
dla bałwana ze śniegu, ale on się nie cieszył - mógłby
być taki szczęśliwy, ale nie był szczęśliwy, tęsknił do
pieca.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]